Huyền Trân công chúa sinh năm Đinh Hợi (1287) mất ngày 9 tháng Giêng năm Canh Thìn (1340), là công chúa duy nhất của vua Trần Nhân Tông và Thái hậu Khâm Từ bảo Thánh. Dưới đây, tác giả xin được chia sẻ cùng bạn đọc một số thông tin về công chúa Huyền Trân để chúng ta một lần nữa thấy được đức hy sinh cao cả vì non song xã tắc của một “lá Ngọc- cành Vàng” vương triều Trần. Dưới các triều vua Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông việc bang giao giữa nước ta với nước Chămpa rất tốt đẹp. Tháng 8 năm 1294 Thượng hoàng Trần Nhân Tông sau khi dẹp được quân Ai Lao sang cướp phá nước ta, trở về, đi tu ở chùa Vũ Lâm ( Gia Khánh, Ninh Bình), sau này tu ở Yên Tử ( Yên Hưng, Quảng Ninh). Năm 1301, Thượng hoàng Trần Nhân Tông đã đi du hóa các nơi và vào Chiêm Thành tỏ tình hòa hảo, được vua Chiêm là Chế Mân trân trọng, các vị tu hành trong nước cũng rất kính trọng. Qua bảy, tám tháng tìm hiểu mảnh đất, con người nơi đây thượng hoàng Nhân Tông hài lòng với nền văn hóa cơ sở và rất yêu quý Chế Mân ông vua trẻ anh hùng đã từng đánh bại đội quân xâm lược nhà Nguyên khi chúng đánh vào mảnh đất này định tạo thế gọng kìm tấn công Đại Việt. Người đã hứa gả con gái yêu Huyền Trân cho Chế Mân và hẹn 4 năm sau mang sính lễ sang vì lúc đó công chúa mới 14 tuổi.
